Đối với người Sán Dìu ở Đại Lải, Phúc Yên , Vĩnh Phúc, theo truyền thống mỗi năm đón nhiều lễ tiết: Tết Tháng Giêng (Chang nhọt niên), Tết Thanh minh (Sênh minh triệt), Tết Đoan ngọ (Ngủ nhọt triệt), Tết 14 tháng 7 (Shiết nhọt sip slị triệt), Tết Cơm mới (Slêch thlin mảy), Tết Đông chí (Tông chí triệt)…, trong đó, Tết Nguyên đán là cái tết lớn nhất trong năm.
Tết Mười Tư (14/7), Tết Mười tư tháng Bảy âm lịch của người Sán Dìu được tổ chức trong khuôn khổ gia đình hoặc dòng tộc nhưng khá thịnh soạn bởi nó có ý nghĩa văn hóa truyền thống.
Vào ngày này, mọi người làm lễ cúng gia tiên và thần Nông cẩn báo với các bậc linh thiêng: công việc đồng áng cấy cày vụ mùa đã vừa xong, tiết Hạ đã qua và chuyển sang tiết Thu, nhà nông sắp sửa làm những công việc mới của tiết Thu.
Người Sán Dìu thường gọi Tết Mười Tư (14/7) là “Lễ rửa cày bừa” hoặc “Lễ lên đồng” vì trước đó họ có “Lễ xuống đồng” vào dịp đầu tháng 6 âm lịch, lúc sắp bước vào cấy vụ mùa.
Vụ cấy lúa mùa (lúa đông xuân) xưa của người Sán Dìu rất quan trọng vì một năm đồng bào chỉ có một vụ lúa nước. Đồng bào làm lụng rất vất vả, kỹ lưỡng từng khâu trong sản xuất mong đạt được năng suất thu hoạch cao.
Vì thế, sau khi kết thúc việc cấy trồng vụ đông xuân, đồng bào vui mừng như được “xả hơi”, trút được gánh nặng cơ bản trong năm.
Lễ vật đặc sắc không thể thiếu trong mâm cúng gia tiên, thần Nông trong Lễ rửa cày bừa là món bánh nghé. Gạo nếp đem giã thành bột, nhào dẻo, đỗ xanh ngâm nước, đồ chín, đánh nhuyễn rồi xào với thịt, hành, gia vị làm nhân. Khi làm bánh, nặn bột thành hình chiếc phễu, bỏ nhân vào, vít kín miệng rồi đem luộc. Khi chín bánh có hình giống chiếc sừng nghé và được gắp ra lá mít nên gọi là bánh nghé hoặc bánh lá mít.
Những nguyên liệu dùng làm bánh là sản phẩm được chọn lọc lại từ vụ mùa năm trước dành để cúng tạ thần nông, gia tiên với mong ước vụ mùa năm nay được mưa thuận gió hòa, cho thu hoạch cao hơn năm trước. Ngoài ra còn có các loại bánh khác như bánh con và bánh trôi….
Sau Lễ rửa cày bừa, bước sang tiết Thu, trai gái, già trẻ người Sán Dìu xưa thường tổ chức đi chơi đến các làng, bản lân cận hoặc xa hơn để hát đối-hay gọi là hát soọng cô-thể hiện tâm trạng vui mừng vừa làm xong một vụ mùa nặng nhọc vất vả, cũng là lúc để anh em, bạn bè chia sẻ, tâm giao và kết thêm bạn mới.
Ngày nay, lễ rửa cày bừa của người Sán Dìu vẫn được duy trì tổ chức cúng đúng ngày.
Bạn có muốn thưởng thức các loại bánh của người dân tộc Sán Dìu không, hãy đến Trúc An Viên Village để tận hưởng những ngày nghỉ dưỡng cùng với các bữa buffet với đủ loại món bánh đa dạng từ Âu Á đến Sán Dìu. Hãy liên hệ với chúng tôi qua các kênh sau :
Trúc An Viên Village
Hotline: 0388.85.85.58
Email: trucanvienvillage@gmail.com
Messenger:
https://fb.me/trucanvien – https://m.me/trucanvien
Website:
https://Trucanvien.vn
https://trucanvien.vn/tav/village/
Hotline: 0388858558